Nakręcony w 1981 roku obraz to historia samotnej matki, Ireny, walczącej o utrzymanie na powierzchni siebie i syna Bogusia. W rzekomo socjalistycznym państwie, w czasie karnawału Solidarności, „nie mająca pleców” kobieta nie jest w stanie związać końca z końcem. Pogrąża się w iluzjach, posuwa się do coraz bardziej rozpaczliwych kroków. Dziś film ten wywołuje ambiwalentne uczucia: jest drażniący, „przegięty”, rażąco niedzisiejszy… rażąco aktualny? 

Kim byłaby Irena AD 2025? W czwartej dekadzie po transformacji ustrojowej, w epoce cyfrowego kapitalizmu i prywatyzacji usług publicznych, nie jest już „samotną”, ale „samodzielną” matką. Osobą, której wpojono, że pretensje może mieć tylko do siebie. 

W jej świadomości przewija się nieprzerwany feed dobrze życzącego chóru, gotowego wspierać ją dobrymi radami, charytatywną zbiórką, coachingiem w zarządzaniu czasem i pieniędzmi. A przede wszystkim nieustanną troską o Bogusia, któremu nie wystarczy przecież zapewnić ubrania i dach nad głową – trzeba dać mu przestrzeń do bezpiecznego wyrażania emocji i rozwoju zainteresowań.  Bo co powiedziałby na terapii, na którą nie będzie go stać? 

Uwięziona w bezwzględnej architekturze społecznych wyobrażeń, w wyczerpującej choreografii gry o przetrwanie, oblepiona słodką mazią charytatywnego współczucia, Irena wpada w spiralę desperacji, resentymentu, bezsilnych projekcji. Gdzie mogą ją one zaprowadzić w świecie, który niby celebruje „kobiecą siłę” i żąda rewolucyjnej zmiany? 

I gdzie jest w tym wszystkim Boguś?

_____________
Anna Smolar (ur. 1980, Francja) – Reżyserka teatralna, dramaturżka, tłumaczka, Absolwentka Uniwersytetu Sorbonne w Paryżu i szkoły aktorskiej Sudden Theatre.

Proponuje autorski teatr, tworzony w ścisłej współpracy z zespołem aktorskim. Do takich kolektywnych prac należą m.in. spektakle „Henrietta Lacks”, „Thriller” i „Erazm/Erasmus” w Nowym Teatrze, „Dybuk” w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, „Koniec z Eddym” w Teatrze Studio, „Halka” oraz „Joga” w Starym Teatrze w Krakowie, „Melodramat” w Teatrze Powszechnym i „Orfeusz” w TR Warszawa.

Do jej głośniejszych prac zaliczają się również „Kopciuszek” według sztuki Joela Pommerata w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie, „Aktorzy żydowscy” Michała Buszewicza w Teatrze Żydowskim, „Kowboje” w Teatrze im. Osterwy w Lublinie, „Slow motion” oraz „Ptaki” w Narodowym Teatrze w Wilnie, „Hungry ghosts” w Kammerspiele w Monachium, „Antygona w Molenbeek” w Teatrze Dramatycznym.

Laureatka Paszportu Polityki 2016 w kategorii Teatr za „teatr kameralny i empatyczny, z polotem i humorem podejmujący tematy zepchnięte na margines, za konsekwentne poszerzanie teatralnego pola oraz chęć i umiejętność dialogowania z każdym odbiorcą”. Autorka tłumaczenia na język francuski książki Grażyny Jagielskiej „Miłość z kamienia”. 

W latach 2018-2021 wykładała na wydziałach Pedagogiki teatru oraz Sztuk społecznych w IKP. 

W 2022 roku kuratorka sezonu „Tough love” w Komunie//Warszawa. 

W sezonie 2023/2024 kuratorka nurtu „Gospodarze” w TR Warszawa.