- Scena polska
- Teatr
- Muzyka
JA, ŞEKÜRE
Daty wydarzenia
07.09 / sobota, godz.20:00
Daty wydarzenia
07.09 / sobota, godz.20:00
Miejsce wydarzenia
Czas trwania
1 godz. 40 min.
Język
ze słowami, napisy polskie i angielskie
Trigger warnings
brak
Dostępność
- Spektakl odbywa się na Dużej Scenie Teatru Wielkiego
- Miejsce przystosowane architektonicznie do osób o ograniczonej sprawności ruchowej
- Na widowni znajdują się miejsca dla osób poruszających się na wózkach
- Dostępna jest toaleta przystosowana do osób z niepełnosprawnościami
- Istnieje możliwość wejścia z psem przewodnikiem
- Na terenie Teatru umieszczone tabliczki informacyjne w brajlu
- Dla osób niedosłyszących funkcjonuje pracujący na podczerwieni modulator SI1015
Bilety
„Ja, Şeküre” to opera stworzona przez polskiego kompozytora Aleksandra Nowaka, oparta na motywach powieści „Nazywam się Czerwień” tureckiego pisarza Orhana Pamuka. Nowak jest także autorem libretta opartego o wybrane wątki tej pasjonującej, hipnotyzującej opowieści.
W powieści „Nazywam się Czerwień” Pamuk łączy elementy intrygi kryminalnej, historii miłosnej i estetyczno-filozoficznego eseju. Akcja książki rozgrywa się w Stambule, w 1591 roku, w czasach panowania sułtana Murata III. Główny bohater, Czarny, zostaje wezwany do stolicy imperium po 12-letniej nieobecności, by pomóc swojemu wujowi dokończyć pracę nad manuskryptem. Po przybyciu zostaje wplątany w intrygę zarówno kryminalną, jak i miłosną. Wuj jest bowiem ojcem dawnej miłości Czarnego – Şeküre.
Sama opera skupia się właśnie na postaci Şeküre, jednej z głównych bohaterek powieści Pamuka. W dziele Nowaka, Şeküre staje się narratorką opowieści, dzieląc się swoimi wewnętrznymi przeżyciami, pragnieniami i rozterkami. Postać ta symbolizuje trudności i ograniczenia, z jakimi muszą zmagać się kobiety w patriarchalnym społeczeństwie. „Ja, Şeküre” to nie tylko adaptacja literacka, ale także autonomiczne dzieło, które podejmuje refleksję nad uniwersalnymi tematami, takimi jak tożsamość, miłość, wolność i rola kobiet w społeczeństwie. Libretto i muzyczne fragmenty utworu w specjalnej aranżacji prezentowane były w ramach Malta Festival 2023, a prapremiera „Ja, Secure” odbyła się w ramach Festiwalu Opera Rara w Krakowie.
Aleksander Nowak komponuje muzykę instrumentalną i wokalno-instrumentalną, sporadycznie sięgając także po środki elektroniczne. Najistotniejsze miejsce w jego twórczości zajmują opera i dramat pisane we współpracy z współczesnymi pisarzami. Jest autorem takich kompozycji jak „Space Opera” (libretto: Georgi Gospodinov), „ahat ilī – Siostra bogów” (libretto: Olga Tokarczuk), „Drach. Dramma per musica”, „Syrena. Melodrama aeterna”, „Pokora. Dramma giocoso” (libretta: Szczepan Twardoch), „Baśń o Sercu. Favola in musica” (libretto: Radek Rak) czy „Rzeczy. Vaudeville” (libretto: Marcin Wicha).
Posiada w dorobku kilka cykli pieśni, w tym dwa pisane dla bas-baryton Tomasza Koniecznego: „Dwuwiersze do słów Leśmiana” (2022) oraz „3 pieśni do słów Baczyńskiego” (2021) oraz wiele kompozycji instrumentalnych, pisanych dla wybitnych solistów i zespołów, jak Agata i Łukasz Długosz, Łukasz Kuropaczewski, Piotr Pławner, Piotr Sałajczyk, Agata Szymczewska, Orkiestra AUKSO, Royal String Quartet, Kwartet Śląski czy London Sinfonietta.
Otrzymał wyróżnienia t.j. Nominacja do Nagrody Kutza 2024, Srebrny Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” 2023, „Koryfeusz Muzyki Polskiej” (w kategorii Osobowość Roku 2021 oraz Wydarzenie Roku 2020), Nagroda Fonograficzna „Fryderyk” 2022 oraz 2021, Doroczna Nagroda Związku Kompozytorów Polskich 2021, Nagroda Kulturalna Miasta Krakowa i Onetu „O!lśnienia” 2021, „Paszport Polityki” 2018 czy „Gwarancja Kultury” 2011.
Studiował kompozycję w Akademii Muzycznej w Katowicach oraz University of Louisville, USA. Obecnie jest profesorem kompozycji w katowickiej Akademii Muzycznej.
Orhan Pamuk to obecnie jeden z najwyżej cenionych pisarzy na świecie. Jest laureatem wielu prestiżowych międzynarodowych nagród literackich, w tym literackiej Nagrody Nobla, którą otrzymał w 2006 roku. Jury doceniło autora, który „w poszukiwaniu melancholijnej duszy swojego rodzinnego miasta odkrył nowe symbole zderzenia i przenikania się kultur”. Uzasadnienie Akademii Szwedzkiej bardzo dobrze podsumowuje charakter prozy Pamuka, w której często pojawia się wątek poczucia rozbicia lub utraty tożsamości, wywołanej przez konflikt między europejskimi a muzułmańskimi wartościami. Porusza ona głęboko zakorzeniony problem napięcia między Wschodem a Zachodem, religijną tradycją a sekularyzmem.
Orhan Pamuk urodził się 7 czerwca w 1952 roku w Stambule, w zamożnej tureckiej rodzinie. Studiował architekturę, którą po trzech latach porzucił na rzecz studiów dziennikarskich. Nigdy jednak nie pracował w zawodzie i po ukończeniu studiów, w wieku 23 lat, zdecydował, że zajmie się literaturą. Jest autorem m.in. tak docenionych powieści, jak Śnieg, Nazywam się Czerwień, Dom ciszy, Czarna księga, Muzeum niewinności, Rudowłosa i esejów Inne kolory. W maju 2023-go roku Wydawnictwo Literackie opublikowało jego najnowszą powieść Noce zarazy.
Pisarz często wypowiada się na ważne i drażliwe w Turcji tematy społeczno-polityczne. W 1998 roku odmówił przyjęcia tytułu artysty państwowego. „Przez całe lata krytykowałem państwo za podyktowane ograniczonym nacjonalizmem wtrącanie do więzień pisarzy, by w ten sposób rozwiązać siłą problem kurdyjski” – uzasadniał swoją decyzję. W 2005 roku, po tym jak odważył się poruszyć na forum międzynarodowym temat masowych mordów dokonanych przez Turków na Ormianach i Kurdach na początku XX wieku, wytoczono mu proces o obrazę narodu tureckiego. Proces Pamuka odbił się szerokim echem na świecie. Ostatecznie sprawę umorzono. Pisarz ze względu na swoje liberalne poglądy, negatywny stosunek wobec islamskiego fundamentalizmu i krytykę tureckiego rządu nie jest dobrze postrzegany w samej Turcji. Jego najnowsza książka Noce zarazy również wzbudziła kontrowersje i pisarza oskarżono o obrazę Mustafy Kemala Ataturka, ojca i pierwszego prezydenta Republiki Turcji, oraz tureckiej flagi.
Libretto: Aleksander Nowak
Inscenizacja: Marcin Chlanda
Wideo: Marcin Chlanda / Jakub Kotynia
Şeküre: Aleksandra Żakiewicz sopran
Meddah: Jan Jakub Monowid kontratenor
Kara: Bartosz Gorzkowski tenor
Ilustrator I: Sebastian Szumski baryton
Ilustrator II: Jacek Wróbel baryton
Enişte: Maciej Straburzyński bas
Orkiestra: Spółdzielnia Muzyczna Contemporary Ensemble
Paulina Woś – skrzypce
Barbara Mglej – skrzypce
Agata Francuz – skrzypce
Magdalena Odrzywołek – skrzypce
Agata Front – skrzypce
Paulina Matusiak – skrzypce
Karolina Szewczykowska – gamba
Justyna Młynarczyk – gamba
Karina Krychun – gamba
Mateusz Kowalski – gamba
Adela Czaplewska – gamba
Iga Murawska – kontrabas
Ostap Dudka – kontrabas
Anna Swoboda – theorba
Michaela Koudelkova – recorder
Julie Kucerova – recorder
Małgorzata Mikulska – flet/recorder
Olivia Petryszak – recorder
Kamil Kuc – rożek angielski
Tomasz Sowa – klarnet basowy
Krzysztof Guńka – saksofon barytonowy
Marek Drescher – trąbka
Kacper Świątek – puzon
Paweł Chmielewski – perkusja
Aleksandra Wtorek – perkusja
Emilia Stefańska – pozytyw
Żaneta Seweryn – cymbały
Maciej Tomasiewicz – dyrygent
Chór Polskiego Radia – Lusławice
Kierownik artystyczny chóru: Maria Piotrowska – Bogalecka
Przygotowanie zespołu: Andrzej Zawisza
Produkcja: Bożena Sowa
Produkcja:Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
Koprodukcja: Malta Festival
Udostępnij informację o wydarzeniu